Dziki w Krakowie – co zrobić, gdy spotkasz je w mieście?

Natura coraz śmielej wkracza do miast. Dawna stolica Polski ze względu na otaczające ją liczne tereny zielone przyciąga różne gatunki zwierząt. W tym także dziki, których rosnącą liczbę można łatwo odnotować w mieście.

Zwierzęta synurbijne, czyli dostosowane do warunków miejskich, stawiają przed mieszkańcami Krakowa nowe wyzwania. Niestety przybywanie dzikich zwierząt do miast nie jest bezpieczne ani dla nich, ani dla człowieka. Poza bezpośrednim zagrożeniem życia, w ten sposób roznoszonych jest wiele chorób i pasożytów. Co robić, gdy spotkamy dziki w mieście? Odpowiedź na to pytanie przede wszystkim wymaga zrozumienia, dlaczego te zwierzęta zapuszczają się w miejską dżunglę.

Naturalne przestrzenie i migracje dzików

Dziki naturalnie występują w lasach i na obrzeżach miast, ponieważ tam znajdują dla siebie zarówno pokarm, jak i schronienie. W Krakowie są to głównie tereny Lasu Wolskiego oraz Błoń. Rozwój urbanizacji, rosnąca ilość śmieci i nieodpowiedzialne zachowania mieszkańców sprawiają, że dziki przecierają nowe szlaki i zbliżają się do centrów miast.

Dziki są zwierzętami inteligentnymi i szybko uczą się korzystać z łatwo dostępnych źródeł pokarmu, takich jak śmieci czy resztki jedzenia pozostawione przez ludzi. Ostatnie obserwacje wskazują, że dziki coraz częściej pojawiają się w dzielnicach takich jak Zwierzyniec czy Dębniki.

Jak się zachowywać, gdy spotkasz dzika?

Obecność dzików w mieście nie jest już rzadkością, ograniczoną do terenów odległych od dużych skupisk. Szacuje się, że w Krakowie jest ich już nawet dwa tysiące! Jednocześnie spotkanie z tymi zwierzętami ciągle wywołuje zaskoczenie i dezorientację. Dlatego warto przygotować się na taką ewentualność i pamiętać o najważniejszych zasadach.

Przede wszystkim w takiej sytuacji należy zachować spokój, ponieważ dziki z reguły nie atakują ludzi bez powodu. To gwałtowne ruchy mogą wywołać w nich poczucie zagrożenia. Gdy dojdzie do spotkania z dzikiem najlepiej powoli oddalić się w przeciwnym kierunku tak, aby uniknąć bezpośredniego kontaktu wzrokowego ze zwierzęciem. Natomiast jeżeli dzik wydaje się agresywny, spróbuj udać do miejsca, które będzie w stanie ochronić od Cię zwierzęcia. Może to być najbliższy budynek lub przestrzeń za ogrodzeniem.

Dziki w mieście są szczególnie aktywne o świcie i zmierzchu – podobnie jak w środowisku naturalnym. Warto uwzględnić tę kwestię podczas planowania spaceru w okolicach terenów, w których występują najczęściej, na przykład na Ruczaju czy Borku Fałęckim.

Jeśli chcesz odpowiedzialnie korzystać z uroków przyrody, zadbaj o bezpieczeństwo swoich dzieci. Nie powinny oddalać się z zasięgu Twojego wzroku. Dopilnuj, by nie rozrzucały jedzenia, a przede wszystkim nie zbliżały się do dzikich zwierząt.

Szczególną troską należy traktować również nasze czworonogi, którym najchętniej pozwolilibyśmy się wybiegać otwartej przestrzeni. W przypadku spacerów z psem zaleca się trzymanie go na smyczy. Przestrzegając tych reguł, możesz zapobiec niebezpiecznym sytuacjom.

Zakaz dokarmiania dzików w Krakowie

Miasto Kraków wprowadziło zakaz dokarmiania dzików. Takie działanie ma na celu ograniczenie ich obecności, szczególnie w centrum – tym bardziej że dziki coraz mniej boją się dużych skupisk ludzi, co łatwo zaobserwować, spacerując na przykład w pobliżu Zakrzówka. Dawanie pożywienia dzikim zwierzętom sprawia, że tracą one naturalny instynkt poszukiwania żywienia, rozgrzebują miejskie kosze na śmieci lub porzucone odpadki i uzależniają się od obecności człowieka.

Za złamanie zakazu dokarmiania grożą konsekwencje prawne, w tym mandaty w wysokości 500 zł[1]. Taka decyzja to jedno z wielu działań podjętych przez władze miasta w związku z postępującym zagrożeniem. Poza tym uwzględnione w planach zostały także: edukacja mieszkańców i monitorowanie terenów szczególnie narażonych na obecność dzikich zwierząt.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Aby nie dopuścić do zadomowienia się dzików w mieście, dobrze jest trzymać się kilku podstawowych zasad:

• Nie zostawiajmy resztek jedzenia na terenach zielonych.
• Zamykajmy szczelnie kosze na śmieci.
• Unikajmy spacerów z psami w miejscach, gdzie często widywane są dziki.
• Zgłaszajmy przypadki dzików w mieście straży miejskiej lub innym wyznaczanym do tego zadania służbom.

Na terenie Krakowa obecność dzików możesz zgłosić odpowiednim służbom:

• Straż Miejska Miasta Krakowa (całodobowy tel. alarmowy 986)
• Centrum Zarządzania Kryzysowego (całodobowy tel. alarmowy 12 616 59 99)
• Wydział Kształtowania Środowiska UMK (tel. 12 616 88 86 – w godz. 7.30 do 15.30).

Spotkanie z dzikiem w mieście niekoniecznie musi okazać się śmiertelnym niebezpieczeństwem, o ile uda się nam odpowiedzialnie wypracować pewne nawyki i przestrzegać odpowiednich zasad. Takim dojrzałym i świadomym działaniem możemy zapewnić bezpieczeństwo sobie i naszym bliskim.

[1] https://gazetakrakowska.pl/500-zlotych-kary-za-dokarmianie-dzikow-jest-apel-wladz-krakowa/ar/c1p2-27120651 [data dostępu: 15.01.2025]