Kraków jako smart city? Oto co robi miasto w tym temacie
Nowoczesne rozwiązania to niezbędny element miejskiego życia. W projekcie Smart City łączą się z tradycyjnym rytmem życia tak, aby służyć jego mieszkańcom i sprawiać, że miasta staną się lepszym miejscem do życia. Na jakie rozwiązania postawiono w Krakowie i czy udało się je zrealizować?
Rozwiązania Smart City w Krakowie
Miasto otwarte, łączące zaangażowaną, aktywną społeczność i przyjazną administrację, to niewątpliwie rozwiązanie, na które liczą mieszkańcy. Choć Kraków aspiruje do statusu Smart City i jest to istotny cel, jaki miasto próbuje od lat wprowadzać w życie, wiele pozostało do zrobienia, a elementów inteligentnego miasta wciąż jest za mało. Pracy do wykonania nadal jest sporo, ale zielone inwestycje i nowoczesne technologie wykorzystujemy w tak wielu momentach codziennego życia, że być może nawet ich nie zauważamy.
Co w takim razie wyróżnia Kraków? Wśród najważniejszych, wprowadzonych w życie projektów nie można pominąć kryterium smart economy – w Krakowie działa Wirtualny Urzędnik, czyli bezpłatna aplikacja na urządzenia mobilne. Za pomocą tekstu, ale także komend głosowych, możemy zdobywać informacje związane z obsługą przedsiębiorstw, a także innych procedur realizowanych przez miejskie jednostki organizacyjne. To nowoczesne narzędzie wspiera załatwianie kwestii urzędowych o różnych porach i w dowolnym miejscu, dzięki czemu osoby z niepełnosprawnościami, ale zabiegani mieszkańcy miasta, mogą łatwiej zdobyć niezbędne dane.
Kryterium smart mobility realizowane jest w Krakowie za pomocą nowoczesnego, ekologicznego taboru, inteligentnym systemom zarządzania ruchem i paneli fotowoltaicznych SUN-BUS. W lipcu 2020 roku miasto zamówiło kolejne 50 elektrycznych autobusów. Zintegrowany i bezpieczny system transportowy w założeniu Smart City ma stworzyć ogromną sieć o dużej szybkości, dlatego na tym polu dużo pozostało do zrobienia. Interesującym rozwiązaniem jest jednak system sterowania ruchem, dający priorytet przejazdu komunikacji zbiorowej na skrzyżowaniach. W połączeniu z Krakowską Kartą Mieszkańca, oferującą znaczne zniżki dla osób zameldowanych lub płacących podatki w naszym mieście, mogłoby skłaniać mieszkańców do stawiania na transport komunikacją miejską.
Istotne działania podejmowane są również w obszarze smart enviroment. Inteligentne środowisko w Krakowie związane jest z ekospalarnią czy systemem zarządzania siecią wodociągową i kanalizacyjną, ale również sprawami dotyczącymi nas każdego dnia, czyli działalnością Zarządu Zieleni Miejskiej. Powstające parki kieszonkowe czy zielone przystanki to rozwiązania ważne dla krakowian i zwierząt zamieszkujących nasze miasto. W tym obszarze warto również zauważyć działalność związaną ze smogiem. W wielu uczęszczanych miejscach postawiono tablice informujące o poziomie zanieczyszczeń. Na stronie internetowej otwarty plan – kraków – smart city znaleźć można grę, która prowadzi nas do sposobów zmniejszenia zanieczyszczenia w mieście. W ciekawy, barwny sposób przesuwa to jednak po raz kolejny ciężar sprawy w stronę mieszkańców, a brakuje rozwiązań systemowych.
Warto zwrócić uwagę na działalność związaną ze zużywaniem energii – w 2016 roku zakończono wymianę oświetlenia ulicznego na nowoczesne, energooszczędne oświetlenie LED. Dzięki temu udało się zmniejszyć zużycie energii nawet o 63%, ograniczając jednocześnie emisję CO2 i oszczędzając fundusze o ok. 1,3 miliona rocznie. Wykorzystanie i rozwijanie Inteligentnego Systemu Sterowania Oświetleniem, jakie powstało przy współpracy z krakowską Akademią Górniczo-Hutniczą, pozwala wykorzystywać innowacyjne rozwiązania, ale przede wszystkim pokazuje jak różne jednostki i mieszkańcy miasta mogą pracować razem, aby zmieniać nasze otoczenie na lepsze.
Krakowianie czekają na rozwój inteligentnego miasta
Życie w nowoczesnym mieście, dzięki rozwiązaniom związanym z Smart City, wydaje się znacznie przyjemniejsze i tańsze. Między innymi dlatego widać ogromne zaangażowanie mieszkańców Krakowa w tworzenie nowej wersji miasta, jego rozwijanie się i stawanie lepszym do życia miejscem. Jak widać po statystykach kolejnych edycji Budżetu Obywatelskiego, krakowianie w różnym wieku interesują się rozwojem miasta, mają świadomość jego lokalnych problemów i potrzeb. Zainteresowaniem cieszą się również aplikacje, dzięki którym można zgłaszać lokalne problemy, na przykład dziury w jezdni czy awarie wodociągowe.
Kraków zajmuje obecnie 80 miejsce spośród 118 miast znajdujących się w Smart City Index. Aspiruje do statusu miasta nowoczesnego, w którym wysoka jakość życia połączona jest z nowoczesnymi rozwiązaniami i przyjaznymi do życia warunkami. Zgodnie z naturą i na miarę potrzeb różnorodnego społeczeństwa. Uwzględnianie głosu krakowian w myśleniu o zmianach tkanki miejskiej, na przykład za pomocą Budżetu Obywatelskiego, pozwala reagować na realne potrzeby mieszkańców. Wciąż pozostało jeszcze wiele do zrobienia, widzimy jak miasto rozrasta się i zmienia, a głosy niezadowolenia są marginalizowane, jak w przypadku przebudowy terenów zielonych w pobliżu KL Plaszow.
Choć obecność Krakowa w rankingach Smart Cities nikogo nie zaskakuje, nie możemy się jednak dziwić, że nie trafia do czołówki. Systemowe rozwiązania i szansa na realny dialog władz miasta z mieszkańcami wymagałby odpowiedniej koordynacji i zaangażowania na wielu polach. Obserwowanie tego, jak miasto zmienia się i rozwija, powinno łączyć i aktywizować różnych mieszkańców.