Kolej na przestrzeń dla Krakowa. Czas na nowe parki pod estakadami?

Budowa estakady kolejowej między Krakowem Głównym, a Krzemionkami została już zakończona. W ciągu pół roku pociągi mają jeździć po tej biegnącej z centrum w stronę Płaszowa. W obydwu przypadkach pojawia się pytanie – w jaki sposób zagospodarowane zostaną tereny w najbliższym sąsiedztwie podpór? Mieszkańcy Krakowa mają na to swoje pomysły.

Jak krakowianie chcą zabudować teren pod estakadami kolejowymi?

Celem modernizacji trasy kolejowej E30 (biegnącej z Krakowa Głównego w stronę Rudnic) jest przygotowanie jej pod rozbudowę połączeń krajowych, międzynarodowych oraz kolei aglomeracyjnej stanowiącej jeden z kluczowych elementów strategii zrównoważonego rozwoju. W ramach modernizacji trasa poszerzona zostanie do czterech torów biegnących już nie po nasypie, od lat rozdzielającym miasto w rejonie Grzegórzek, ale po budowanej w jego miejscu estakadzie.

Estakadzie, pod którą znajdzie się przestrzeń do dowolnej aranżacji. Co może się tam znaleźć? Z raportów powstałych na bazie spotkań z mieszkańcami dzielnicy wywnioskować możemy jedno – chcą zieleni. Im więcej, tym lepiej.

Najpopularniejszą obecnie koncepcję stanowi stworzenie parku liniowego łączącego ze sobą z jednej strony dwie rozdzielone do tej pory nasypem części miasta, z drugiej, stanowiącego połączenie ulicy Kopernika z bulwarami wiślanymi.

W parku takim, zgodnie z sugestiami, wyznaczone zostałyby chodniki, ścieżki rowerowe, a także miejsca przeznaczone do spotkań oraz wydarzeń kulturalnych. Nie bez znaczenia jest potencjalnie również obecność niewielkich punktów usługowych – kafejek, barów, cukierni.

Jak może wyglądać zabudowa terenów wokół estakad kolejowych? Swoje propozycje zaproponowali architekci, którzy zgłosili swoje prace do konkursu „Nowe życie pomiędzy estakadami”. Wszystkie zgłoszone prace uwzględniały powstanie przestrzeni rekreacyjnej z dużą ilością zieleni oraz zabudową usługową i miały na celu znalezienie pomysłów na aranżację przestrzeni, które następnie mogłyby zostać dopracowane w dalszych etapach konsultacji społecznych. Zwycięzcą został projekt holenderskiego biura Ton Venhoeven c.s. Architekten B.V.:

Drugie miejsce zajęła koncepcja autorstwa NM architekci Zuzanna Szpocińska Warszawa, NM architekci Tomasz Marciniewicz Warszawa, Krzysztof Kamienobrodzki Warszawa, Jerzy Grochulski Warszawa, architektura krajobrazu: Grzegorz Rejniak:

Na trzecim uplasowała się wizja autorstwa Miastopracowni Dominiki Wilczyńskiej, Barbary Nawrockiej, Aleksandry Gryc, Ewy Szymczyk, Doroty Włodarczyk, Igi Kołodziej, Jacka Nawrockiego:

Podgórze z parkiem pod estakadą?

Podobne plany związane z zagospodarowaniem terenów pod estakadą mają mieszkańcy Podgórza. W ich przypadku lokalne stowarzyszenia już od ponad roku działają intensywnie na rzecz zmiany terenu w park liniowy integrujący ze sobą mieszkańców, a także stanowiący zielone połączenie Muzeum Podgórza z MOCAK-iem oraz fabryką Schindlera.

W ramach projektu dydaktycznego swoje propozycje zagospodarowania tego terenu złożyli studenci architektury krajobrazu na Politechnice Krakowskiej.

Miastu brakuje terenów zielonych

Intensywna zabudowa mieszkalna i komercyjna kolejnych terenów miejskich sprawia, że wiele rejonów Krakowa cierpi na deficyt obszarów zielonych. Z pomocą przyjść mogą koncepcje parków tworzonych wokół obiektów urbanistycznych. Za przykład niech posłuży zbudowany na terenie dawnej linii kolei miejskiej park High Lane w Nowym Jorku, jego chicagowski odpowiednik – Bloomingdale Trail, czy też zlokalizowany na terenie nieczynnego już dworca kolejowego Tempelhof w Berlinie Südgelände.

Czy krakowska koncepcja parków liniowych pod estakadami kolejowymi ma szansę realizacji? Wiele zależy od właściciela tych terenów, spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

Tereny kolejowe pod estakadami czy łącznicą będą mogły być wykorzystane zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców, np. na miejsce rekreacji, miejsce spotkań, zieleń, czy lepszą komunikację dzięki otwarciu przestrzeni – mówi Piotr Hamarnik z zespołu prasowego PKP PLK S.A. – Kraków zyska nowe przyjazne miejsca, a decyzje dot. ich zagospodarowania będą konsultowane ze społeczeństwem i samorządem.

Obecnie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. skupiają się na realizacji inwestycji w tym miejscu. W ciągu najbliższych miesięcy będą podejmowane decyzje związane z zagospodarowaniem terenu, który będzie służył mieszkańcom. Liczymy na dobrą współpracę z lokalnymi władzami – dodaje.

Gęsta zabudowa w miastach sprawia, że niezwykle trudno wytyczyć przestrzeń pod tereny zielone. Wykorzystanie takich rejonów jak najbliższa okolica estakad kolejowych daje szansę nie tylko na zazielenienie centrum, ale również stworzenie dla jego mieszkańców miejsc pozwalających na relaks oraz integrację.