Dofi­nan­so­wa­nie na kom­po­stow­niki dla mało­pol­skich gmin

Czy wiesz, że bio­od­pady to zwy­kle naj­więk­sza i naj­cięż­sza część odpa­dów z gospo­darstw domo­wych, nawet 30–50% wszyst­kich zebra­nych odpa­dów? A tak wiele mogli­by­śmy zmie­nić, korzy­sta­jąc z kom­po­stow­ni­ków — wła­snych lub spo­łecz­nych.

Obecne wymogi doty­czące pozio­mów odzy­sku zobo­wią­zują gminy, aby recy­kling odpa­dów komu­nal­nych wyno­sił mini­mum 35% cał­ko­wi­tej wagi zebra­nych na tere­nie gminy śmieci. Nato­miast do 2025 roku poziom ten powi­nien osią­gnąć mini­mum 65%. Gminy mogłyby zbie­rać znacz­nie mniej ton śmieci, gdyby gospo­darstwa domowe prze­twa­rzały bio­od­pady we wła­snym zakre­sie, korzy­sta­jąc z kom­po­stow­ni­ków.

Woje­wódz­two mało­pol­skie zapro­po­no­wało gmi­nom pro­gram dopłat do kom­po­stow­ni­ków dla miesz­kań­ców. Do chęt­nych miesz­kań­ców trafi łącz­nie około 2 milio­nów zło­tych. A zain­te­re­so­wa­nych nie powinno zabrak­nąć, bo każda gmina w Pol­sce ma obo­wią­zek obni­żyć koszty wywozu śmieci tym gospo­darstwom, które kom­po­stują bio­od­pady w kom­po­stow­niku przy­do­mo­wym. Gminy miały czas na zgło­sze­nie chęci udziału w pro­gramie do 9 lutego 2024. Kom­po­stow­niki powinny być kupione i roz­dy­spo­no­wane zain­te­re­so­wa­nym miesz­kań­com do końca listopada 2024. Infor­ma­cje dla gospo­darstw domo­wych znajdą się na stro­nach inter­ne­to­wych gmin i bez­po­śred­nio w urzę­dach.

Kom­po­sto­wanie to hobby dostępne dla wszyst­kich

Recy­kling bioodpa­dów/ zie­lo­nych odpa­dów to kom­po­sto­wa­nie, czyli roz­kład mate­rii orga­nicz­nej, do któ­rego nie­zbędne są tlen, woda i czas. Kom­po­sto­wać można bez pojem­nika, w pry­zmie. Pry­zma zbu­do­wana jest z warstw bioodpa­dów ukła­da­nych bez­po­śred­nio na gle­bie. Kom­po­stow­nik można zbu­do­wać samemu z cegieł, beto­no­wych płyt, drew­nia­nych palet itp. usta­wio­nych bez­po­śred­nio na gle­bie. Taki kom­po­stow­nik to pry­zma, ale ogra­ni­czona ścia­nami. Ważne, byśmy mieli swo­bodny dostęp do kom­po­stu. Kom­po­stow­nikiem może być także pla­sti­kowa beczka bez dna z kil­koma otwo­rami dla wen­ty­la­cji. Pojem­niki do kom­po­sto­wa­nia ofe­rują wszel­kie sklepy – od ogrod­ni­czych przez meblowe po mar­kety. Kom­po­stow­niki podzie­lić można ze względu na pojem­ność, wygląd, mate­riał, kształt, spo­sób kom­po­sto­wa­nia itp. Naj­czę­ściej wybie­rane są te naj­prost­sze w obsłu­dze i naj­tań­sze – pla­sti­kowe lub drew­niane. Warto wspo­mnieć rów­nież o mniej­szych kom­po­stow­nikach prze­zna­czo­nych na bal­kony, do piw­nic, garaży i kuchni. Koszt zwy­kłego kom­po­stow­nika do przy­do­mo­wego ogródka to ok. 300 zło­tych, ale ceny kom­po­stow­ni­ków zaczy­nają się już od 30 zło­tych, a za naj­bar­dziej zaawan­so­wane można zapła­cić nawet kil­ka­na­ście tysięcy zło­tych.

Kom­post, czyli prze­pis na zero waste

Kom­post to nawóz dla roślin ogro­do­wych, krze­wów owo­co­wych, kwia­tów donicz­ko­wych, drzew igla­stych, ogród­ków warzyw­nych i zio­ło­wych. Takie prze­twa­rza­nie odpa­dów orga­nicz­nych obniża koszty wywozu śmieci i przy­czy­nia się do zmniej­sze­nia ilo­ści skła­do­wa­nych odpa­dów. A mniej­sza ilość odpa­dów to w końcu eko­lo­gia i tro­ska o śro­do­wi­sko. Korzy­sta­nie z kom­po­stow­nika w przy­do­mo­wym ogródku to dobry nawyk, jak segre­go­wa­nie śmieci czy zakrę­ca­nie wody pod­czas mycia zębów.

Warto mieć w domu ściągę z listą odpa­dów orga­nicz­nych, które nadają się do kom­po­stow­nika: obierki, fusy po kawie i her­ba­cie, roz­drob­nione sko­rupki jaj, popiół drew­niany, czer­stwe pie­czywo, liście, słoma, kora, roz­drob­nione ścinki ogro­dowe itd. Na kom­post nie nadają się z kolei: chore rośliny, sple­śniałe owoce i warzywa, kości, mięso, tłusz­cze, liście orze­cha, dębu, resztki owo­ców cytru­so­wych, pestki itp.

Wszel­kie wąt­pli­wo­ści zwią­zane z segre­ga­cją odpa­dów z gospo­darstw domo­wych naj­ła­twiej roz­wią­zać z pomocą Miej­skiego Przed­się­bior­stwa Oczysz­cza­nia w Kra­ko­wie. Na stro­nie inter­ne­to­wej znaj­dziemy Wyszu­ki­warkę odpa­dów, która odpo­wiada na pyta­nie „Do któ­rego kosza wyrzu­cić…”. A dla tych mniej cenią­cych wir­tu­alny kon­takt, dostępna jest rów­nież obsługa tele­fo­niczna i mailowa – pra­cow­nicy odpo­wiadają na pyta­nia szybko i wyczer­pu­jąco.

Kom­po­sto­wa­nie jest eko – eko­no­miczne i eko­lo­giczne

Zie­lone czę­ści miast i mia­ste­czek rosną na kom­po­stow­niku. Gminy odbie­rają od miesz­kań­ców bio­od­pady, które następ­nie pod­dają recy­klingowi. Kom­po­sto­wa­nie nie jest trudne, wymaga jedy­nie czasu i miej­sca i przy­nosi same korzy­ści. Gminne i miej­skie przed­się­bior­stwa oczysz­cza­nia już się o tym prze­ko­nały. Koszty prze­twa­rza­nia odpa­dów spa­dają, a zaosz­czę­dzone pie­nią­dze mia­sta prze­zna­czają na inne sfery, m.in. wypo­ży­czal­nie rowe­rów, poprawę chod­ni­ków czy zazie­le­nia­nie… Kom­po­sto­wa­nie naprawdę się opłaca! Zarówno w skali mia­sta, świata, jak i rodziny.