Miejskie ekorozwiązania dla Krakowa

Ekologia w mieście to nie tylko odpowiednio zorganizowana komunikacja zbiorowa, ścieżki rowerowe czy zielone strefy wypoczynku. Efekt działań na rzecz ekologii zależy od każdego z nas – jakie działania w innych miastach mogłyby się przyjąć w Krakowie?

Ekorozwiązania dla miast

Ekologiczny rozwój miast w dzisiejszym świecie wymaga zastosowania różnorodnych rozwiązań, w mikro i makroskali, aby zatroszczyć się o wszystkich mieszkańców. Kiedy miasto może zostać uznane za ekologiczne? Przede wszystkim należy ulepszać sieć publicznego transportu i promować inne rozwiązania komunikacyjne: elektromobilność, miejskie rowery. Niestety, system wypożyczania rowerów w Krakowie został zlikwidowany w 2019 roku i mieszkańcy wciąż czekają na nowe rozwiązanie. W wielu miastach korzystanie z miejskich rowerów działa bardzo sprawnie i nie tylko ułatwia codzienne przemieszczanie się, ale też pozwala uniknąć stania w korkach i zanieczyszczania powietrza.

Ekologiczny street-art

Ciekawym rozwiązaniem, które zyskuje popularność w Polsce i na świecie, jest ekologiczny street art. Kilka lat temu, w ramach akcji Zielone Ślady Natury, mieszkańcy Łodzi mogli podziwiać na ścianach kamienic murale wykonane z mchu. Przedstawiały leśne zwierzęta: lisa, wilka, jelenia, sarnę i wielu innych przedstawicieli łódzkich terenów zielonych. Mural miał za zadanie zwrócić uwagę mieszkańców na życie w zgodzie z naturą i zachęcić do odwiedzania lasów i parków. Ekologiczny mural został wykonany w duchu zero waste – nie ingerował w strukturę budynku, nawadniał się samoczynnie podczas opadów, a po zakończeniu akcji instalacje przeniesiono i zasadzono w lesie.

Eko-murale to modne połączenie sztuki w przestrzeni miejskiej i dbałości o środowisko. Trzy lata temu, w Rzymie, stolicy sztuki ulicznej, powstał innowacyjny, bo wykonany ekologiczną farbą mural pod nazwą Polowanie na zanieczyszczenia. Jego zadaniem jest nie tylko estetyka, ale przede wszystkim wsparcie w walce ze smogiem – ma skuteczność ok. 30 dojrzałych drzew. Od tego czasu w Polsce powstało już kilka analogicznych eko-murali, na przykład w Zabrzu, Katowicach i Warszawie. Są coraz bardziej wydajne i potrafią rozłożyć zawarte w smogu rakotwórcze tlenki azotu na azotany i węglany.

Zielona tkanka miasta

W przestrzeni miejskiej ekologia nabiera formy sztuki – na przykład korzystając z idei ogrodów dachowych i efektownego łączenia roślinności z architekturą. Efektownym rozwiązaniem w Polsce jest ogród na budynku warszawskiej Biblioteki Uniwersyteckiej. Rozciąga się na dwóch poziomach i robi ogromne wrażenie.

Zielone płuca miast sprawdzają się świetnie jako systemy zielonych ścian, czyli obsadzonych roślinami budynków, czy specjalnych ścian. Na własną rękę możemy stworzyć własną wersję zielonej ściany za pomocą zwykłych palet. Takie projekty ekologiczne nawet na niewielką skalę, zwiększają świadomość ekologiczną i zachęcają do wspólnego dbania o środowisko.

Różne instytucje pomagają dotrzeć roślinności również w przestrzeniach zaniedbanych – opuszczonych budynkach, nieużytkach.

Miejskie ogrodnictwo wykorzystuje różnie każdą dostępną przestrzeń, aby znaleźć miejsce dla człowieka i przyrody. Wspaniałym przykładem są coraz popularniejsze zielone przystanki. Najładniejsze możemy spotkać w Siemiatczycach i Białymstoku. Mają one zielony dach oraz ścianę lub instalację z roślinnych pnączy. Przystanki porastają trawy, sukulenty i inne rośliny, które dobrze radzą sobie w zmiennych warunkach atmosferycznych, a gromadzona pod przystankiem woda dba o nawodnienie. Zielone przystanki mogą produkować około 10 kg tlenu, zmniejszając równocześnie pyły i zanieczyszczenia. Żyjąca instalacja przystanku daje człowiekowi przyjemny cień w letnie upały i schronienie dla znacznie mniejszych mieszkańców miast, jak owady czy ptaki.

Ogrodowi partyzanci mogą sobie pozwolić na więcej w Rotterdamie. Władze miasta zachęcają mieszkańców holenderskiego miasta do tworzenia ogrodów fasadowych. Bez występowania po żadne pozwolenia, można usunąć płytki chodnikowe znajdujące się przy ścianie domu, aby zasadzić w powstałej przestrzeni rośliny: malwy, słoneczniki czy stworzyć rabatkę. Wybór zależy od mieszkańca, a dzięki niemu miasto będzie przyjemniejszym miejscem dla owadów i ptaków.

Miejsce dla każdego – ekologiczne rozwiązania dla zwierząt

Ekologiczne miasta powinny zwrócić uwagę na komfort życia wszystkich mieszkańców – tych małych i dużych. Aby zadbać o jerzyki, ptaki gniazdujące w Polsce, niektóre miasta rozdają mieszkańcom odpowiednie budki. Powinno się je wieszać konsekwentnie w tym samym miejscu, bo jerzyki bardzo przyzwyczajają się do swoich lokalizacji. Między innymi w Sosnowcu i w Zielonej Górze można darmowo odebrać domki dla tych niezwykle pożytecznych ptaków.

W wielu miastach znajdziemy także hotele dla owadów. Są to drewniane domki, w których różne stworzonka mogą znaleźć schronienie i zbudować gniazda. Znajdziemy je w wielu parkach i terenach zielonych na przykład Kutna. Owady są nieszkodliwe dla ludzi, zjadają szkodniki i zapylają rośliny, a dzięki niewielkim budkom mogą schronić się przed temperaturą czy drapieżnikami.

Celem ekologicznego miasta jest zrównoważony rozwój i dbałość o środowisko. Tak buduje się przyjazną przestrzeń miejską, której w Krakowie nadal niestety brakuje. Na szczęście jest wiele miejsc w Polsce i na świecie, z których możemy brać przykład