Sojowe czy ryżowe – dlaczego napoje roślinne to dobry wybór?

Napoje roślinne, popularnie nazywane roślinnym mlekiem, to zamienniki mleka, po które coraz częściej sięgają nie tylko weganie i osoby z nietolerancją laktozy. Co skrywają w sobie roślinne napoje, jak powstają i dlaczego warto po nie sięgać?

Czy możesz zastąpić mleko w Twojej diecie?

Kilkanaście dni temu roślinna alternatywa mleka miała swoje święto – 22 sierpnia to Światowy Dzień Mleka Roślinnego, a raczej napojów roślinnych. Zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej, zwyczajowa nazwa „mleko roślinne” jest nieprawidłowa, ponieważ jest w myśl rozporządzenia mleko zdefiniowane jedynie jako to pochodzenia krowiego. Ustawa wskazuje również, czym są produkty mleczne i dlatego też pamiętaj o stosowaniu poprawnego nazewnictwa.

Roślinne zamienniki tradycyjnego mleka to doskonałe uzupełnienie diety nie tylko dla wegan. Stanowią doskonałą podstawę wielu lubianych dań, a jednocześnie pozwalają na stworzenie zdrowszej alternatywy, na przykład dla deserów. Napój roślinny jest wszechstronnym produktem, który możesz wykorzystać w wielu przepisach kulinarnych jako zamiennik tradycyjnego mleka zwierzęcego.

Jak możesz wykorzystać napoje roślinne w codziennym gotowaniu?  Na przykład jako podstawę naparów i koktajli – napoje roślinne świetnie nadają się do przygotowywania napojów, szczególnie typu smoothie i koktajli, szczególnie w wakacyjnym okresie pełnym sezonowych owoców. Możesz także wykorzystać napoje roślinne do gotowania płatków śniadaniowych, owsianki, kasz czy innych produktów zbożowych, a nawet smażenia naleśników – w tym zadaniu świetnie sprawdza się napój migdałowy. Doda on kremowości i smaku do tych dań.

Napoje roślinne to także idealny dodatek do kawy dla wielbicieli białej kawy czy herbaty, na ciepło i w wersji mrożonej. Wiele marek oferuje także specjalne napoje typu Barista, które łatwo się spieniają i sprawdzają przy tworzeniu różnego rodzaju kaw.

Użyjesz ich również do tworzenia deserów, pieczenia ciast, placków, muffinek i innych wypieków. W wielu przepisach możesz je stosować jako zamiennik tradycyjnego mleka. Zastosowań jest mnóstwo, zależne są jednak przede wszystkim od Twoich preferencji i ulubionych dań. Warto eksperymentować z różnymi rodzajami roślinnych odpowiedników mleka, takimi jak napoje migdałowe, sojowe, owsiane, kokosowe czy ryżowe, aby odkryć, które z nich najlepiej pasują do różnych rodzajów potraw i dań.

Napoje roślinne – jakie i dla kogo?

Na rynku istnieje wiele różnych rodzajów napojów roślinnych, które są dostępne jako alternatywa dla tradycyjnego mleka pochodzenia zwierzęcego, a wiele z nich można także przygotować samodzielnie w domu. Niewątpliwie jednak najpopularniejsze wśród smakoszy są napoje opisane poniżej.

Sojowy

Wyprodukowany z nasion soi napój może być stosowany jako zamiennik tradycyjnego mleka w wielu przepisach. Jest niezwykle bogaty w białko – zwykle dostarcza go w około 3%, natomiast w pozostałych napojach jest go mniej niż 1%. Soja to także źródło witamin z grupy B i składników mineralnych (głównie potasu, wapnia, magnezu, fosforu i żelaza). Napoje sojowe zmniejszają także ryzyko choroby niedokrwiennej serca i miażdżycy, działają łagodząco na objawy menopauzy. Soja to jednak popularny alergen, dlatego warto testować na małych ilościach.

Migdałowy

Przygotowywany z migdałów, lekko słodki, ma delikatny orzechowy smak i jest często stosowany w napojach, płatkach śniadaniowych, naleśnikach i deserach. Napój migdałowy jest dobrym źródłem witaminy E, magnezu, wapnia i potasu. Migdały są zalecane w chorobach serca i miażdżycy ze względu na wysoką zawartość flawonoidów, które uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, dlatego zmiana diety oznacza nie tylko walory smakowe.

Owsiany

Napój wykonany z płatków owsianych ma kremową konsystencję i jest często wybierany do owsianek, smoothie i kawy. Jest zdecydowanie mniej gęsty i bardziej przezroczysty niż napój migdałowy czy sojowy. Dostarcza największą ilość beta-glukanów, które mają udowodnione działanie obniżające stężenie cukru we krwi oraz wspomagające perystaltykę jelit.

Ryżowy

Przygotowany z ryżu, ma łagodny smak i jest idealny do napojów oraz niektórych wypieków. To półprzezroczysty płyn, ale stanowi świetną bazę do naleśników. Napój ryżowy pozyskuje się z brązowego ryżu, który należy zbóż bezglutenowych, więc może być spożywany przez osoby będące na diecie bezglutenowej. Podobnie jak w przypadku soi, napój ryżowy to świetne źródło witamin z grupy B (zwłaszcza witaminy B1, B3 oraz B6) i włókna pokarmowego.

Kokosowy

Powstały z miąższu kokosa, ma intensywny kokosowy smak i jest często stosowany w potrawach kuchni azjatyckiej oraz w deserach. Doskonale uzupełnia mrożoną kawę czy płatki śniadaniowe. To, co wyróżnia napój kokosowy, to wysoka zawartość wapnia. Regularne spożywanie mleka kokosowego może pomóc w walce z osteoporozą oraz innymi chorobami wynikającymi z niedoboru tego składnika. Zawiera także kwasy tłuszczowe, działające przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Kwasy tłuszczowe mają również działanie przeciwzapalne, dlatego napój kokosowy to wsparcie w leczeniu wszelkich chorób o podłożu autoimmunologicznym, a także regulacji poziomu cholesterolu we krwi.

Smakosze mleka roślinnego

Kto najczęściej sięga po roślinne zamienniki mleka? Oczywiście wegetarianie i weganie, czyli osoby, które unikają produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym tradycyjnego mleka. Dla nich napój roślinny stanowi cenną alternatywę bogatą w składniki odżywcze. Ale nie tylko oni, ponieważ ze zwykłego mleka rezygnują także osoby z nietolerancją laktozy, alergią na białka mleka krowiego czy osoby poszukujące alternatywy zdrowotnej.

Niektórzy ludzie wybierają napoje roślinne ze względu na jego skład odżywczy i potencjalne korzyści zdrowotne, takie jak niższa zawartość kalorii czy zdrowe tłuszcze. To także częsty wybór przez osoby z ekologicznym podejściem, ponieważ stawiają na zrównoważoną opcję w porównaniu do mleka zwierzęcego, ze względu na mniejszy wpływ na emisję gazów cieplarnianych i zużycie wody. Liczba osób preferujących napoje roślinne cały czas wzrasta, nie tylko ze względu na modę i zwiększony wybór roślinnych produktów na rynku.

Napoje roślinne różnią się smakiem, konsystencją oraz wartościami odżywczymi. Dlatego warto eksperymentować, aby znaleźć te, które najlepiej pasują do Twojego gustu i potrzeb.

Roślinne napoje – z korzyścią dla zdrowia i środowiska

Przejście na napoje roślinne może mieć wiele korzyści, które zależą od osobistych preferencji, zdrowia, etycznych przekonań i innych czynników. Głównym z nich może być oczywiście zdrowie – niektóre napoje roślinne, takie jak migdałowe, owsiane czy sojowe, mogą mieć niższe wskaźniki w kaloryczności i tłuszczach nasyconych w porównaniu do tradycyjnego mleka zwierzęcego. Dodatkowo napoje roślinne może dostarczać cennych składników odżywczych, takich jak białko, błonnik, witaminy i minerały.

Innym istotnym argumentem jest także dbałość o środowisko, którym kierują się osoby praktykujące wegetarianizm lub weganizm. Zazwyczaj wybierają napoje roślinne, aby unikać produktów pochodzenia zwierzęcego i wspierać etyczny styl życia, ale także przez etyczne oraz ekologiczne względy. Niektórzy ludzie wybierają napoje roślinne ze względów etycznych, zanieczyszczenia środowiska oraz troski o dobrostan zwierząt. Produkcja napojów roślinnych mniejszy wpływ na środowisko niż produkcja tradycyjnego mleka.

W ciągu ostatnich lat przeprowadzono szereg badań nad wpływem mleka roślinnego na zdrowie. Niektóre z tych badań sugerują, że napoje roślinne mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie serca, zmniejszenie ryzyka cukrzycy typu 2 i inne korzyści zdrowotne.  Pamiętaj, że przejście na napoje roślinne zwykle wymaga dokładniejszego zaplanowania diety, aby upewnić się, że dostarczasz odpowiednią ilość składników odżywczych.