Program Ochrony Środowiska dla Miasta Krakowa czyli o zrównoważonym rozwoju miasta

Jak pokazują wyniki głosowań w Budżecie obywatelskim, Krakusi są zaangażowani w rozbudowę swojego miasta. Zależy im na tym, aby miasto rozwijało się na miarę XXI wieku, ale jednocześnie pozwalało na życie wszystkim jego mieszkańcom: wygrywają zróżnicowane projekty, dotyczące nie tylko ludzi. W odpowiedzi na te potrzeby, powstał Program Ochrony Środowiska dla Miasta Krakowa na lata 2020-2030.

Miasto, w którym chcemy żyć

Program Ochrony Środowiska to jeden z najważniejszych projektów miasta, gminy i powiatu, który obejmuje lokalne działania wspierające środowisko. Jest powiązany ze Strategią Rozwoju Krakowa Tu chcę żyć. Kraków 2030. Przedstawiciele krakowskiego społeczeństwa: aktywiści, naukowcy i eksperci współtworzą projekty mające ulepszać nasze miasto.

Nowy projekt Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Krakowa to kontynuacja edycji przyjętej przez Radę Miasta w 2012 roku. Na podstawie tak zwanej analizy SWOT wyłoniono najbardziej problematyczne obszary miasta i wyznaczono cele strategiczne (długoterminowe) oraz operacyjne (krótkoterminowe), które obejmie Program Ochrony Środowiska. Jego najważniejszym celem jest ochrona i poprawa stanu środowiska na terenie Krakowa, z uwzględnieniem racjonalnej gospodarki zasobami – tak aby dalszy rozwój społeczno-gospodarczy miasta nie wpływał negatywnie na otaczające nas ekosystemy.

W granicach Krakowa znajduje się ponad 5 tysięcy hektarów obszarów chronionych prawnie – jest to ok. 16,3 % powierzchni miasta, czyli jedna z najwyższych wartości pośród innych polskich miast. Są to różnego rodzaju rezerwaty, parki krajobrazowe czy pomniki przyrody, a ich terytorium w ciągu ostatnich pięciu lat zostało zwiększone. Choć liczba gatunków zwierząt występujących na tym terenie jest zmienna, odnotowuje się ok. 46-50 gatunków roślin objętych ochroną prawną. Naszym zadaniem jest zadbać o nasze wspólne miejsce do życia.

Cele Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Krakowa na lata 2020-2030

Określone w projekcie Programu zadania i cele, zostały podzielone według czasu ich trwania oraz obszarów jakie obejmują. Każdy z 14 komponentów ma określone cele długoterminowe, a także te, które będą realizowane sukcesywnie, w krótszym czasie. Jakie plany znajdziemy w projekcie programu? Między innymi:

1. W obszarze przyrody i krajobrazu: celem najważniejszym jest ochrona wartości przyrodniczych i krajobrazowych. Aby doprowadzić do jego realizacji, zaproponowano między innymi zachowanie lub odtworzenie właściwego stanu ekosystemów i siedlisk, a także populacji gatunków zagrożonych. Istotnym aspektem są także działania dążące do unaturalnienia przestrzeni miejskiej, aby zapewnić lepsze warunki dla lokalnej fauny i flory.
2. W obszarze zieleni i zasobów leśnych: cel strategiczny to racjonalne użytkowanie i odnawianie zasobów zielonych. Zwiększenie terenów zielonych w przestrzeni miejskich to ważny cel adaptacyjny Krakowa do zmian klimatycznych – dzięki zagęszczeniu drzew możemy uniknąć powstawania miejskich wysp cieplnych. Działania podnoszące zalesienie powierzchni Krakowa są systematycznie prowadzone od 2016. Co jeszcze można zrobić? Na przykład zapewnić wysoki poziom bioróżnorodności, ale także rozwijać nowe tereny zielone w przestrzeni publicznej czy chronić zabytkowe tereny.
3. W obszarze ochrony wód; najważniejszym zadaniem jest osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. . Ważnym elementem jest również zapewnienie odpowiedniej jakości wody w kąpieliskach.
4. W obszarze zachowania statusu przez Osiedle Uzdrowisko Swoszowice: cel strategiczny to poprawa i utrzymanie odpowiedniej jakości powietrza i wód na terenie Osiedla. Będzie to możliwe dzięki likwidacji źródeł niskiej emisji i tendencji spadkowej emisji zanieczyszczeń, a także objęciu całego obszaru uzdrowiska kanalizacją sanitarną.
5. W obszarze edukacji ekologicznej: działania mają służyć poprawie świadomości ekologicznej mieszkańców Krakowa. Choć w ostatnich latach zmiany jakie zaszły w społeczeństwie i naszym otoczeniu są coraz bardziej widoczne wciąż należy rozwijać edukację w zakresie ochrony środowiska i gospodarki odpadami, żeby poprawić stan miejskiej przyrody. Uświadamiając i dzieciom i dorosłym konieczność podejmowania działań ograniczających wpływ człowieka na ekosystemu, możemy kształtować społeczeństwo bardziej ekoempatyczne.
6. W obszarze ochrony przed hałasem: Dostosowanie poziomu hałasu do dopuszczalnego na terenach Miasta Krakowa. Podejmowane działania będą wynikały z Programu ochrony przed hałasem i mają służyć poprawie klimatu akustycznego.

Program Ochrony Środowiska dla Miasta Krakowa ma na celu stworzenie planu zagospodarowania przestrzennego, który uwzględni komfort życia mieszkańców i wieloaspektową ochronę środowiska. Dlatego tym ważniejsze jest zachowanie niezabudowanych terenów i prawidłowego funkcjonowania systemu przyrodniczego. W jaki sposób? Na przykład odpowiednie wyprofilowanie jezdni, chodników czy ścieżek rowerowych pomoże zabezpieczyć wody podziemne, a rewitalizacja kamieniołomu Liban czy rozbudowa wałów przyczyni się do ochrony lokalnych ekosystemów.

Dzięki realizacji założeń programu, poprawi się bezpieczeństwo i dostępność miejsc rekreacyjnych. Jego głównym celem jest ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko, przez ochronę wszystkich mieszkańców Krakowa, bo skutki różnorodnych działalności odczuwają zarówno ludzie, jak i lokalna przyroda. 30 kwietnia zakończyły się konsultacje społeczne dotyczące Programu. Jaki będzie ich efekt i jak potoczy się realizacja, przekonamy się w najbliższych latach.